Etiquette op Sociale Media

Mijn blogartikel gaat deze maand over kleine ergernissen bij het gebruik van sociale media. Heel wat ondernemers, freelancers en professionals gebruiken de populaire online media ook voor het promoten van hun business. Daar is niks mis mee, zolang het mensen niet gaat storen. Veel te vaak merk ik dat mensen die starten met een nieuwe activiteit zeer ongeduldig zijn en hun producten, diensten of bedrijf zo snel mogelijk willen bekend maken aan zoveel mogelijk mensen. En daar gaat het meestal fout. De enige manier om dit echt te laten werken is wanneer het niet opvalt en dus ook niet stoort. Het werkt net zeer goed wanneer je subtiel kan verwijzen naar je activiteiten, producten of merken wanneer je het hebt over iets algemeens wat iedereen kan interesseren.

Vorige week zag ik een presentatie van de bekende blogger @Ransbottyn die er gewoon eerlijk voor uitkomt voortdurend merken en producten te ‘pluggen’. Het publiek was stomverbaasd want niemand had dit ooit echt gemerkt. Op Twitter zag ik nadien de ontelbare “Aha … dus toch” berichtjes verschijnen. Alvast iemand die heeft begrepen hoe hij zeer subtiel aan product placement kan doen tijdens zijn activiteiten op sociale media. Je kan zijn presentatie nog bekijken op http://t.co/tvWUnBpG.

Uiteraard staan wij steeds ter beschikking voor ondernemers, bedrijven of organisaties die nog vragen hebben omtrent het correcte gebruik van sociale media, en voor een advies op maat.

Met vriendelijke groet

Geert CONARD

---

Etiquette op Sociale Media

Online netwerken bevatten heel wat mogelijkheden, maar ook een aantal beperkingen zodat alle gebruikers een leuke online netwerkervaring kunnen beleven. Wanneer iemand deze mogelijkheden misbruikt zal dit een invloed hebben op de gebruikservaring van anderen. Mogelijk is het misbruik zelfs van dien aard dat het een schending is van de gebruiksregels van het netwerk. Wanneer dit het geval is zal vroeg of laat (en zeker na een rapportering) de eigenaar van het netwerk de misbruiker op de vingers tikken. Lastiger is het wanneer geen gebruiksregels worden geschonden, maar wel wat ik noem ‘algemene gedragsregels’ of een zekere basis-etiquette voor het gebruik van sociale media.

Ik heb het in dit artikel niet over het plaatsen van negatieve commentaren, scheldpartijen of het gebruiken van valse profielen. Ik heb het wel over de minder duidelijke en vaak subtiele manieren waarop men de tools gaat misbruiken. Voor alle duidelijkheid, met ‘misbruiken’ bedoel ik dat je iets op een andere manier gebruikt dan waar het eigenlijk voor bedoeld is.

Ik geef graag enkele praktische voorbeelden van misbruiken in postings en comments :

Wanneer je een event organiseert wil je dit natuurlijk bij zoveel mogelijk mensen bekend maken. Een netwerk als Facebook heeft hiervoor heel wat tools aan boord. Je kunt voor je event een eventpagina aanmaken en via deze weg ook inschrijvingen ronselen. Publiciteit over een event kan je maken op je profiel of bedrijfspagina’s en op die manier ook heel wat mensen bereiken. Sommige van je contacten zullen misschien zelfs spontaan je event ook aan hun netwerk promoten. Wanneer je zulke promotie met mate weet te doen, kan dit een gunstig resultaat opleveren. Wanneer je een overdaad aan commerciële postings doet zal dit je eerder zuur opbreken.

Wat ik echter vaak zie is dat men een affiche of folder als afbeelding online plaatst en hierin heel wat mensen gaat taggen, met een voorkeur voor de meest actieve sociale media gebruikers, die beschikken over een omvangrijk netwerk. Het is immers niet zozeer de bedoeling om de getagde personen uit te nodigen voor het event, maar wel om de affiche of folder te doen verschijnen in de nieuwsberichten van hun volledige netwerk. Op die manier maak je dus directe publiciteit bij je tweedegraadsnetwerk. Dit eerder ‘creatieve’ gebruik van de tagging tool zou ik dus een misbruik noemen, wat vaak leidt tot ergernis bij de mensen die zulke publiciteit niet op hun profiel wensen. De tagging functie is uiteraard bedoeld om mensen uit je vriendenkring aan te duiden op een foto waarop ze te zien zijn.

Uiteraard kan het nog erger wanneer organisators gewoonweg publiciteit rechtstreeks gaan posten op iemand anders zijn profiel of bedrijfspagina. Ook hier mikt men weer op het netwerk van de persoon in kwestie en gaat het dus duidelijk over misbruik.

Spammen bestaat uiteraard ook nog steeds en komt sinds de groei van sociale media in alle vormen en maten. Stel dat iemand deelneemt aan een bepaalde actie en mij vraagt op hem of haar te stemmen op een bepaalde website. Als ik de persoon goed ken doe ik hem of haar heel graag een plezier. Als ik de bewuste vraag echter dagenlang meermaals per dag in mijn email ontvang en daarnaast ook nog eens in de ‘inboxen’ van al mijn sociale media profielen… dan zou ik wensen dat ik de mogelijkheid had om ervoor te zorgen dat deze persoon de wedstrijd of actie zeker niet zou winnen. Er is heel veel mogelijk op sociale media, maar gebruik de tools steeds met mate !

Je vrienden taggen in je foto’s is meestal geen probleem, maar doe het zeker niet wanneer iemand er echt wel heel slecht op staat. Of beter, zet zo’n foto dan ook niet online !
Sociale media vormen een fantastische snelweg voor het opbouwen van een goede reputatie en credibiliteit over je vakgebied, let dus steeds op voor zulke zaken. Jezelf untaggen kan overigens perfect en is ook definitief, men kan je dus niet opnieuw taggen nadat je zelf een tag hebt verwijderd. Wat trouwens ook nog veel mensen niet lijken te weten is dat wanneer je vaststelt dat je een schrijffout hebt gemaakt in een posting of commentaar, je deze gewoon via een ‘edit’ kan verbeteren. Je hoeft dus echt geen extra posting hiervoor te doen.

Een ander aspect van etiquette in sociale media komen we tegen bij het reageren via de comments. Wanneer iemand een onderwerp aansnijdt in een posting of status update kan je daarop reageren en een leuke discussie opbouwen. Soms zien we dan ook wel dat iemand de discussie naar een ander of een sterk gekleurd onderwerp probeert te brengen. Dit noemen we het “kapen van threads” en is ook duidelijk niet volgens de regels der etiquette.

Nauw hierbij aansluitend zien we ook vaak mensen die in hun comments steeds subtiele (of minder subtiele) publiciteit maken voor een merk, product, event of bedrijf. Uiteraard kan je dit zien als een vorm van spam en heel wat mensen ergeren zich hieraan. Het zijn vooral mensen die actief zijn in netwerk marketing of MLM die zich hieraan bezondigen, maar ook event-promotors maken nogal eens deze fout. In een MLM structuur is het verkopen van de producten vaak minder winstgevend dan het opbouwen van een groot netwerk, waardoor al snel heil gezocht wordt in ‘gemakkelijke manieren’ om promotie te voeren. Het rekruteren van mensen om deel te nemen aan netwerk marketing of MLM is zowat het meest ergerlijke wat ik al ben tegen gekomen op sociale netwerken en dit is ook ronduit verboden door de gebruiksregels van bijna elk netwerk waar ik op aanwezig ben. Toch zijn er nog steeds heel enthousiaste MLM’ers die er zich dagelijks aan bezondigen.

Naast deze misbruiken in postings en comments zijn er natuurlijk nog een hele rits andere voorbeelden van verkeerd gebruik. Ik geef nog enkele kleine voorbeelden van zaken die in principe voor de hand zouden moeten liggen.

Het is absoluut not-done om de vriendenlijst (netwerk) van een contactpersoon te bekijken en daar ineens zoveel mogelijk mensen van toe te voegen aan je eigen netwerk. Zeker wanneer het om zakelijke contacten gaat is een persoonlijke introductie vaak veel meer waardevol.

Het prikbord (Wall) is zichtbaar voor iedereen en is dus zeker niet bedoeld voor persoonlijke berichten. Facebook heeft een schitterende berichten-tool die daarvoor is bedoeld. Het plaatsen van persoonlijke berichten op iemands prikbord is absoluut not-done !

Wanneer je absoluut Facebook spelletjes wil spelen dan zal je ook bijna altijd een scherm voorgeschoteld krijgen met “Invite Friends”. Meestal is er dan ook ergens een linkje met ‘skip this step’. Gebruik het linkje en val je vrienden niet ongevraagd lastig met steeds weer dezelfde uitnodigingen voor spelletjes.

Ben je ouder dan 16 dan is er ook geen enkele reden waarom je ooit de ‘poke’ functie zou gebruiken. Ooit was dit een manier om iemand gedag te zeggen zonder een bericht te schrijven, maar vandaag wordt het amper nog gebruikt tenzij je absoluut wil dat mensen denken dat je niet goed bij je hoofd bent.

Wacht bij speciale gebeurtenissen (verloving, huwelijk, zwangerschap, overlijden, …) steeds tot de personen in kwestie dit ZELF publiekelijk hebben aangekondigd. Persoonlijk vind ik dit zowat de pijnlijkste inbreuk tegen de etiquette die er bestaat. Het is immers een totaal gebrek aan respect voor de personen waar het om gaat.

Je bedrijfspagina’s koppelen aan je Twitter account kan een goed idee zijn om meer zichtbaarheid te creëren voor de artikels die deelt met je publiek. Omgekeerd is het doorsturen van je Tweets naar je persoonlijke Facebook profiel meestal niet zo’n goed idee. Hiermee creëer je een overvloed aan korte berichten in de nieuwsberichten van je vrienden met mogelijk nutteloze referenties naar andere twitterprofielen.

Ik woon in België op de grens tussen Vlaams Brabant en Limburg. Stuur me dan ook liefst geen uitnodigingen voor events in Manchester, Madagaskar of Mexico. Ik verpruts enkel mijn tijd met ze te verwijderen.

Dit zijn slechts enkele van de talloze voorbeelden die ik zou kunnen opsommen. Elke 13-jarige kan een netwerk als Facebook gebruiken, maar we moeten ook eens goed nadenken over wat we precies doen en hoe dit overkomt bij onze vriendenkring. Veroorzaak ook geen overlast door misbruik van de aanwezige tools, maar gebruik de tools waarvoor ze zijn bedoeld zodat iedereen er plezier van kan hebben. Wanneer je sociale media gebruikt om er ook op zakelijk vlak een positief resultaat mee te bereiken is het natuurlijk enorm belangrijk om een goede indruk te maken. Een correct gebruik van de aanwezige tools is dan een absolute must !

Niemand hoeft zich overigens persoonlijk aangesproken te voelen door de voorbeelden die ik gaf in dit artikel. Voor elk individueel voorbeeld van een misbruik heb ik minstens een tiental concrete cases kunnen vaststellen.

Ik las deze maand in een krantenartikel⁽¹⁾ dat de Universiteit Hasselt tijdens de introductiedagen aan de eerstejaarsstudenten een cursus etiquette in het mailverkeer geeft. Op een half uur tijd krijgen ze de essentiële zaken meegedeeld over het communiceren met professoren en stafleden. Volgens mij zeker niet overbodig, maar dit zou gerust mogen aangevuld worden met een aantal basisregels voor etiquette bij het gebruik van sociale media.

(1)     http://www.standaard.be/artikel/detail.aspx?artikelid=DMF20120914_101